Mijn Studiezaal (inloggen)
2025 Grondbedrijf gemeente Middelharnis, 1966-1990
Uw zoekterm komt voor in de titel en/of de kenmerken van deze archieftoegang.
2025
Grondbedrijf gemeente Middelharnis, 1966-1990
Inleiding
Op 1 april 1976 besloot de gemeenteraad van Middelharnis op eigen initiatief tot het instellen van een grondbedrijf. Dit besluit werd destijds genomen in het kader van de gelijktijdige instelling van een aantal raadscommissies. Een gemeentelijk grondbedrijf diende als een productiebedrijf te worden beschouwd. De ruwe of onbebouwde gronden immers werden onder aanwending van arbeid en kapitaalgoederen omgevormd tot een eindproduct, namelijk een gevarieerde hoeveelheid bouwterrein, terwijl straten, plantsoenen, etc. als "nevenproduct" konden worden aangemerkt. Voor het voeren van een zuiver beheer, met name gelet op de grote sommen geld die met een en ander waren gemoeid, was het noodzakelijk doorlopend en volledig bekend te zijn met alle financiële gevolgen, die uit het grondbeleid voortvloeiden. De instelling van een grondbedrijf vond meestal plaats vanuit een dergelijk motief. Anders dan de administratie van de algemene dienst bood het grondbedrijf de gelegenheid het financieel beheer op bedrijfsmatige wijze te voeren.
Administratie en boekhouding dienden zodanig te zijn ingericht, dat zij betrouwbare en volledige gegevens konden verschaffen aan bedrijfsleiding en bestuur. Om deze doeleinden te realiseren wees de beheersverordening van het grondbedrijf aan aantal functionarissen aan die daarvoor verantwoordelijk waren. Artikel 2 luidde als volgt:
"a. Het beheer van het bedrijf berust bij burgemeester en wethouders;
b. Onder toezicht van burgemeester en wethouders is:
1. de directeur van gemeentewerken belast met de technische leiding van het bedrijf;
2. de adminstrateur belast met en verantwoordelijk voor de financiële administratie van het bedrijf;...".
In overeenstemming hiermee werd de administratie gevoerd op de afdeling financiën. Aldaar werden ook de jaarlijkse begroting en de jaarstukken samengesteld. Ten behoeve van de kostprijsberekeningen van de onderscheiden exploitatieplannen werden financiële gegevens verstrekt aan de afdeling gemeentewerken. Over de concrete samenstelling van de ontwerp-berekeningen werd tussen de afdelingen overleg gevoerd.
De afdeling gemeentewerken vervulde een niet onbelangrijke rol in het geheel van de grondexploitatie. Vrijwel het gehele proces van het bouwrijpmaken werd vanuit die afdeling begeleid. Dat gold zowel de voorbereiding, de uitvoering als het toezicht. Naast de verantwoording van uitgaven en ontvangsten door de financiële afdeling werden eveneens bij gemeentewerken specificaties bijgehouden van de stand van zaken. Ook de afdeling algemene zaken was betrokken bij het functioneren van het grondbedrijf. Over en weer werden informaties doorgegeven betreffende uitgifteprijzen, aantallen woningen, grootte van kavels, (ontwerp-)besluiten tot aan- en verkoop, etc.
In 1979 besloot men de administratie van het grondbedrijf dusdanig te reorganiseren, dat in het vervolg alle taken door één afdeling werden uitgevoerd: de afdeling financiën.
"a. Het beheer van het bedrijf berust bij burgemeester en wethouders;
b. Onder toezicht van burgemeester en wethouders is:
1. de directeur van gemeentewerken belast met de technische leiding van het bedrijf;
2. de adminstrateur belast met en verantwoordelijk voor de financiële administratie van het bedrijf;...".
In overeenstemming hiermee werd de administratie gevoerd op de afdeling financiën. Aldaar werden ook de jaarlijkse begroting en de jaarstukken samengesteld. Ten behoeve van de kostprijsberekeningen van de onderscheiden exploitatieplannen werden financiële gegevens verstrekt aan de afdeling gemeentewerken. Over de concrete samenstelling van de ontwerp-berekeningen werd tussen de afdelingen overleg gevoerd.
De afdeling gemeentewerken vervulde een niet onbelangrijke rol in het geheel van de grondexploitatie. Vrijwel het gehele proces van het bouwrijpmaken werd vanuit die afdeling begeleid. Dat gold zowel de voorbereiding, de uitvoering als het toezicht. Naast de verantwoording van uitgaven en ontvangsten door de financiële afdeling werden eveneens bij gemeentewerken specificaties bijgehouden van de stand van zaken. Ook de afdeling algemene zaken was betrokken bij het functioneren van het grondbedrijf. Over en weer werden informaties doorgegeven betreffende uitgifteprijzen, aantallen woningen, grootte van kavels, (ontwerp-)besluiten tot aan- en verkoop, etc.
In 1979 besloot men de administratie van het grondbedrijf dusdanig te reorganiseren, dat in het vervolg alle taken door één afdeling werden uitgevoerd: de afdeling financiën.
De belangrijkste reden van instelling van een afzonderlijk grondbedrijf was, dat de gemeentelijke comptabiliteitsvoorschriften onvoldoende ruimte boden om de exploitatie van gronden inzichtelijk weer te geven. Met behulp van het zogenaamde dubbel boekhouden werd er meer inzicht verkregen. Vanaf 1 januari 1985 verschenen er echter nieuwe comptabiliteitsvoorschriften, die de methode volgens de kameraalstijl vervingen. Opheffing van het grondbedrijf is toen wel overwogen maar niet gedaan, omdat de verdeeldienst nog niet voldoende het grondbedrijf kon vervangen met name voor de verwerking van de calculaties binnen de financiële administratie. Met de invoering van de nieuwe comptabiliteitsvoorschriften op 1 januari 1995 besloot de gemeenteraad van 7 juli 1994 tegelijk het grondbedrijf te integreren in de algemene dienst en dus de beheersverordening in te trekken, dit om te voorkomen dat diverse werkzaamheden onnodig meerdere keren verricht moesten worden. Het grondbedrijf hield op te bestaan.
laatste wijziging 21-09-2018
62 beschreven archiefstukken
Inventaris
laatste wijziging 21-09-2018
62 beschreven archiefstukken
Bijlage
laatste wijziging 21-09-2018
62 beschreven archiefstukken
Kenmerken
Soort toegang:
Inventaris
Status Inventarisatie:
Definitieve inventaris ontsloten
Inventarisatiedatum:
1994
laatste wijziging 21-09-2018
62 beschreven archiefstukken
Gevonden archiefstukken
Uw zoekterm komt voor in de titel en/of de kenmerken van deze archieftoegang.